AmberPodcast Odcinek #8 AmberOne to nie tylko droga

Jakie inicjatywy ekologiczne podejmuje AmberOne Autostrada A1? Czy na Autostradzie możliwe jest podjęcie działań, które wspierają gospodarkę cyrkularną? Dzięki wysłuchaniu rozmowy z Dorotą Martyńską, menadżerką do spraw zrównoważonego rozwoju, dowiesz się, jak AmberOne Autostrada A1 dba o ochronę środowiska realizując liczne inicjatywy, takie jak modernizacja paneli fotowoltaicznych, budowa paneli akustycznych, czy wymiana oświetlenia na LED-owe. Jeżeli chcesz dowiedzieć się na polegają programy AmberOne Blisko Nas i AmberGreen, wysłuchaj ósmego odcinka AmberPodcast!

 Anna Kordecka: Witajcie w kolejnym odcinku AmberPodcast. Dziś porozmawiamy o tym, jak AmberOne nie tylko łączy miasta, ale także wspiera zrównoważony rozwój i dba o środowisko. Dowiemy się także, jakie proekologiczne działania podejmuje Autostrada oraz jak wspiera lokalne inicjatywy społeczne. Naszym gościem będzie Dorota Martyńska, menadżerka do spraw zrównoważonego rozwoju, która opowie o tym, jak Autostrada A1 wdraża nowoczesne rozwiązania na rzecz ochrony przyrody i jak wspiera społeczności lokalne. Zapraszamy do rozmowy o ekologii na drodze. Witam Cię serdecznie.

Dorota Martyńska: Witam serdecznie.

AK: Ekologia to nie jest pierwsze skojarzenie, jakie nasuwa się, gdy myślimy o autostradzie. Amber One Autostrada A1 podejmuje inicjatywy ekologiczne, których celem jest przeciwdziałanie zmianom klimatu. Jakie są to inicjatywy?

DM: Podejmujemy szereg działań w dużej i mniejszej skali i są to działania kierowane na ochronę klimatu, ale w szerszym kontekście na ochronę po prostu środowiska i różnych elementów środowiska, na które my poprzez działalność na projekcie A1, Autostrada A1, mamy wpływ i z takich przykładowych działań kluczowych, które podejmujemy są to na przykład: Instalacja oświetlenia LED-owego, czyli wymiana oświetlenia standardowego na oświetlenie LED-owe. Również instalujemy panele fotowoltaiczne na projekcie, które wytwarzają, jak wiadomo energię ze Słońca. Staramy się redukować emisję dwutlenku węgla z ruchu samochodowego poprzez nasadzenie zieleni utrzymanie zieleni ale również sadzenie łąk kwietnych, które pochłaniają dwutlenek węgla z autostrady. Dbamy o bioróżnorodność na autostradzie, to może nie do końca kojarzy się nam z klimatem, ale zdecydowanie z ochroną środowiska staramy się, aby wszystkie zwierzęta, jak również gatunki roślin, które są rodzime, lub też lokalne w kontekście zwierząt w przestrzeni autostrady A1 dobrze się tam czuły i żeby ich liczba, czyli liczba gatunków nie spadała. Chcemy, by droga nie stanowiła bariery dla zwierząt. Z innych działań, które podejmujemy; prowadzimy działania edukacyjne wśród dzieci, wśród dorosłych, wśród kierowców, wśród wielu grup ludzi, użytkowników autostrady również. Działania, które mają uświadamiać, że dbamy o środowisko, że oni, kierowcy, również mogą o to środowisko dbać podejmując pewne działania które my, jako projekt, jako Autostrada 1, im proponujemy.

AK: Autostrada to przede wszystkim ruch pojazdów, które się po niej poruszają, który nie ukrywajmy wiąże się z hałasem oraz emisją spalin. Jakie działania są podejmowane na autostradzie, aby zredukować hałas pochodzący z pojazdów? Hałas jest na pewno bardzo istotnym czynnikiem no niestety negatywnym, który występuje na autostradzie.

DM: Niestety nie za dużo możemy zrobić odnośnie hałasu, bezpośredniego źródła hałasu, czyli samochodów, które po autostradzie się przemieszczają, ponieważ one generują pewien poziom hałasu, na który nie mamy wpływu. My jako zarządcy Autostrady A1, mamy wpływ na to, co się dzieje z emisją tego hałasu, czyli jak on się rozprzestrzenia i gdzie on się rozprzestrzenia i o to dbamy najbardziej, czyli oddzielamy, mówiąc tak już bardzo ilustracyjnie, oddzielamy źródło hałasu od odbiorców hałasu, którymi są mieszkańcy zamieszkujący budynki wzdłuż Autostrady A1. A jak to robimy? Przede wszystkim stawiamy ekrany akustyczne, zabezpieczenia akustyczne, wały ochronne, które oddzielają to źródło hałasu od ludzi, którzy mieszkają wzdłuż autostrady. Te ekrany akustyczne występują w bardzo wielu miejscach na autostradzie A1. Wybudowane zostały już jakiś czas temu. Staramy się utrzymywać je najlepiej jak możemy. Są one przeglądane, monitorowane, utrzymywane, więc mamy pewność, że one działają i pochłaniają ten hałas, który dobiega od Autostrady A1. Jeśli wymagana jest modernizacja ekranu wykonujemy ją. Jeśli konieczność jest wybudowania nowego ekranu w nowym miejscu, gdzie mamy przekroczenie hałasu i trzeba podjąć działania, również to wykonujemy. Monitoring hałasu, czyli badania i pomiary hałasu, również odbywają się bardzo często na naszej autostradzie. Właściwie, co sezon mierniki pomiaru hałasu można zauważyć na autostradzie. Monitorujemy także i dbamy o to, żeby hałas był pod kontrolą, to znaczy żeby nie zakłócał życia mieszkańców wzdłuż Autostrady A1.

AK: Autostrada przebiega przez tereny, na których naturalnie występują różne zwierzęta Przede wszystkim zwierzyna dzika. Czy podejmowane są jakieś środki aby zapewnić bezpieczeństwo zwierząt, które migrują wokół autostrady?

DM: Tak jak najbardziej. Zwierzyna, czy też zwierzęta to jest bardzo, bardzo ciekawy i interesujący nas element tutaj środowiskowy. Chcemy żeby zwierzęta migrowały, chcemy, żeby swobodnie się przemieszczały wzdłuż, ale też wszerz autostrady. No jak wiadomo autostrada tego im nie ułatwia, więc musimy podejmować takie działania. Na autostradzie A1 wybudowane zostały przejścia dla zwierząt, których nie widać z drogi trzeba, by tutaj spojrzeć troszeczkę pod nią, aby je zobaczyć. Mamy bardzo wiele przejść dla zwierząt dostosowanych do migracji, czyli przechodzenia zwierzyny dla różnych gatunków zwierząt. Są to przejścia dla zwierząt małych, przejścia dla zwierząt średnich oraz dużych. Jest ich naprawdę bardzo dużo. Staramy się, aby te przejścia funkcjonowały; aby zwierzęta chętnie z nich korzystały. Monitorujemy je, przeglądamy, naprawiamy, jeśli wymagają naprawy. Jeśli zwierzęta nie są zbyt chętne, aby korzystać z danego przejścia zastanawiamy się, dlaczego tak się dzieje. Często jest to kwestia na przykład tego, że brakuje odpowiedniej roślinności, która by zachęcała zwierzynę, żeby podejmowała taką wędrówkę, więc temu też się przyglądamy dosadzamy roślinność, która jest przyciągająca zwierzęta, która sprawia, że czują się dobrze i komfortowo żeby skorzystać z takiego przejścia, ponieważ są gatunki zwierząt, które niechętnie korzystają z przejść dla zwierząt, ponieważ niechętnie lubią wędrować poprzez tzw. tunele. Przejścia dla zwierząt często właśnie mają kształt tuneli, więc staramy się pozyskiwać informacje, jakie gatunki zwierząt preferują jakie typy przejść, oraz co zrobić, aby ułatwić im taką wędrówkę. Jeszcze kwestią taką bardzo istotną jest to, że dużo zwierzyny, szczególnie zwierzyny młodej, niedoświadczonej podejmuje próby sforsowania ogrodzenia autostradowego, żeby najkrótszą możliwą drogą przedostać się na drugą stronę autostrady. To jest bardzo tragiczne zdarzenie, ponieważ może prowadzić do zderzenia z pojazdami Tutaj też podejmujemy działania, aby do takich sytuacji nie dochodziło. Jednym z tych głównych działań jest to, że podwyższamy ogrodzenia autostradowe ponad tą wymaganą prawem wysokość. Nasze ogrodzenie autostradowe ma już teraz wysokość 2 metrów 40 centymetrów i w tej chwili zasadniczo jest nie do pokonania przez nawet jelenie czy łosie. Zdarza się to bardzo rzadko, żeby jakaś zwierzyna podjęła w ogóle próbę przeskoczenia takiej wysokości. Ta duża wysokość ogrodzenia autostradowego skutecznie ogranicza wtargnięcia zwierzyny na drogę, co oczywiście chroni zwierzynę, ale tutaj nie zapominajmy, że chroni również ludzi, którzy podróżują tą autostradą więc tutaj działamy dla bezpieczeństwa zwierząt, ale przede wszystkim, dla bezpieczeństwa ludzi, którzy podróżują autostradą. Również działaniem na mniejszą skalę, można by powiedzieć, które podejmujemy w ramach ochrony zwierzyny, jest na przykład sadzenie łąk kwietnych. Tam również schronienie mają zwierzęta, o których często zapominamy, czyli owady lub też małe ssaki. Takie łąki kwietne, które są dzikimi terenami na których rosną coś, co nazwalibyśmy dzikimi roślinami, tam żyje wiele zwierząt i wiele owadów to działanie również poprawia i wpływa na bezpieczeństwo tej lokalnej mikrofauny, która jest wokół autostrady.

AK: Kwietne łąki, o których wspomniałaś oprócz tego, że wizualnie bardzo pięknie wyglądają, spełniają także inną funkcję, funkcję pochłaniania w dwutlenku węgla. Jak już wcześniej wspominałyśmy, autostrada wiąże się z dość dużym ruchem pojazdów, który generuje całkiem sporą emisję spalin. Jakie działania oprócz sadzenia łąk kwietnych podejmuje autostrada, aby tą emisję zredukować? Jeśli mogłabyś jeszcze uzupełnić odpowiedź odnośnie łąk kwietnych i ich funkcji związanej z redukcją emisji?

DM: Łąki kwietne na autostradzie A1 to jest taki pomysł powiedzmy “testowy”. Przyglądamy się bardzo temu, jak te łąki funkcjonują, jak działają. Na pewno fakt, że łąka kwietna pochłania dużą ilość dwutlenku węgla jest bezsprzeczny. Nie przeprowadziliśmy jeszcze na chwilę takich szczegółowych badań odnośnie tego, ile konkretnie na naszych łąkach pochłaniane jest dwutlenku węgla. Są to dane, powiedzmy, że przybliżone i statystyczne, ale tutaj nie będę ich dokładnie podawać. Łąka, sama w sobie, pochłania dwutlenek węgla z rośliny, która znajduje się ponad powierzchnią ziemi, ale przede wszystkim pochłania dwutlenek węgla w tą część korzeniową, tam go magazynuje, więc pełni bardzo dużą funkcję ekologiczną i chcielibyśmy, aby było więcej takich miejsc, gdzie łąka występuje na autostradzie A1. Taki jest nasz cel, żeby ten projekt rozbudowywać, żeby więcej było tych terenów, żeby więcej tam było życia również związanego z tym, jakie zwierzęta, owady występują w tych łąkach. I ten projekt nadal będziemy rozwijać. Chcemy też przeprowadzić w kolejnych latach dokładną analizę gleby, żeby stwierdzić rzeczywiście te kwestie związane z pochłanianiem dwutlenku węgla przez masę korzeniową, ale również, żeby zobaczyć jak bioróżnorodność życia glebowego zwiększyła się poprzez założenie łąki kwietnej. temat jak najbardziej rozwojowy. Piękno łąki zewnętrzne to tylko jego drobna część, ale to piękno związane z tą funkcją ekologiczną, czyli wiązaniem dwutlenku węgla, jak również produkcja tlenu, bo łąka również produkuje tlen, to jest ta podstawowa funkcja i to jak najbardziej chcemy rozwijać. Innymi działaniami, które podejmujemy celem redukcji emisji dwutlenku węgla są liczne działania edukacyjne i monitoringowe. Przede wszystkim badamy, ile dwutlenku węgla z projektu jest generowane. Już dobre trzy lata temu wyliczyliśmy ślad węglowy, czyli tony emisji dwutlenku węgla produkowane na Autostradzie A1, więc wiemy, które działania i jakie działania i jakie procesy, które podejmowane są na autostradzie, produkują dwutlenek węgla, czyli ten niepożądany elementu w klimacie autostradowym, tak to nazwijmy. No i wniosek jest bardzo prosty z tych obliczeń. Wiemy, że jednak większość, ponad 98%, emisji dwutlenku węgla pochodzi z pojazdów poruszających się po autostradzie, czyli po prostu samochody, które przejeżdżają autostradę generują ten dwutlenek węgla. To, co my możemy zrobić jako zarządcy autostrady, to możemy edukować naszych kierowców, żeby przyjrzeli się temu tematowi. Wiemy na dzień dzisiejszy, że każde zdjęcie nogi z gazu, czyli zredukowanie prędkości pojazdu o 10 km na godzinę redukuje emisję dwutlenku węgla, o aż 8% redukcji emisji dwutlenku węgla z przejazdu danym pojazdem. Także te informacje naszym kierowcom przekazujemy. Prowadzimy właśnie inicjatywę “Noga z gazu policz, bo warto”. Kierowcy mogą zapoznać się z takim kalkulatorem, przelicznikiem po wejściu na naszą aplikację AmberOne, gdzie mogą zauważyć, że każda redukcja prędkości wpływa na mniejszą emisję dwutlenku węgla, jak również jest to oszczędność w kieszeniach, ponieważ nie jest to nowością, że redukcja prędkości powoduje mniejsze spalanie paliwa i mniejsze wydatki na kolejne zatankowanie. Uświadamiamy naszych kierowców, mówimy o tym w dostępnych nam źródłach i chcielibyśmy tutaj doświadczyć tej redukcji emisji, ale te działania, czyli to, czy ta emisja będzie zredukowana przez naszych kierowców już pozostaje poza naszą kontrolą. My, każdy z nas indywidualnie, jadąc autostradą powinien jednak mieć tą świadomość, że mamy na to wpływ. Także możemy tylko zachęcać do redukcji emisji oraz prędkości. Na autostradzie również od jakiegoś czasu kierowcy mogą skorzystać z ładowarek pojazdów elektrycznych. Mamy takich ładowarek już sporą ilość na sześciu MOP-ach, które znajdują się na autostradzie. Oczywiście to nie jest jedyne sześć, które będzie. Planujemy, aby stacje do ładowania pojazdów elektrycznych były zainstalowane na wszystkich MOP-ach na Autostradzie A1. Mamy nadzieję że będą one użytkowane. Mamy nadzieję, że kierowcy będą korzystać z tych stacji ładowania. No to ewidentnie przyczynia się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Czysty przejazd bez emisji dwutlenku węgla też jest naszym priorytetem, ale nie mamy też oczywiście większego wpływu na to, jakimi pojazdami nasi kierowcy jeżdżą. Jednakże stacje będą i miejmy nadzieję, że będą użytkowane.

AK: Dziękuję bardzo za tą odpowiedź. Nie pozostaje mi nic innego jak same zawsze stosować zasadę nogi z gazu i zachęcić Państwa do stosowania jej również podczas podróży. Wspomniałaś o programie edukacyjnym dla dorosłych noga z gazu naszej kampanii mającej na celu redukcję prędkości celem redukcji emisji spalin. Czy są jeszcze jakieś działania edukacyjne, które prowadzicie jako autostrada?

DM: Staramy się przekazać młodym użytkownikom, młodym przyszłym użytkownikom Autostrady A1, czyli dzieciom. Działania edukacyjne wśród dzieci, wśród szkół znajdujących się w pobliżu Autostrady A1 prowadzimy już od wielu lat. Są to działania polegające na takich warsztatach ekologicznych, warsztatach przyrodniczych, w których edukujemy i przekazujemy informacje na temat tego, czym są przejścia dla zwierząt, czym jest bioróżnorodność, jaka zwierzyna w ogóle występuje wzdłuż Autostrady A1 i co my, jako autostrada, ale również, co zwykły człowiek, może zrobić, aby pomóc zwierzętom żyć bezpiecznie, migrować bezpiecznie i korzystać z przyrody.

AK: Zajęcia edukacyjne dla dzieci w szkołach to nie wszystko. Dla lokalnych społeczności AmberOne Autostrada A1 prowadzi przynajmniej dwa programy. Czy mogłabyś pokrótce opisać jakie to są programy, czego dotyczą i dlaczego je realizujemy?

DM: Realizujemy już od jakiegoś czasu dwa programy skierowane dla lokalnych społeczności. Są to programy AmberGreen oraz AmberOne Blisko Nas. Ten pierwszy bardziej polega na tym, żeby angażować lokalne społeczności w realizację działań związanych z ochroną klimatu, działań środowiskowych ukierunkowanych na dosadzanie roślinności na terenach, na których ten program jest realizowany. W programie mogą uczestniczyć gminy, miejscowości oraz wsie, które znajdują się w niedalekiej odległości od Autostrady A1. W ramach określonego budżetu mogą one zaproponować działania związane z nasadzeniami roślinności właśnie na wybranych terenach w obrębie swoich miejscowości. I tutaj preferujemy takie działania, które będą polegały na nasadzeniach roślinności drzew liściastych ponieważ wiemy, że drzewa liściaste pochłaniają dużo dwutlenku węgla, ale również, preferujemy i chętnie przyglądamy się takim projektom, które zakładają zakładanie łąk kwietnych, ponieważ wiemy już dziś że łąki kwietne również mają dużo korzyści dla klimatu. Łąka oraz jej zdolność do utrzymywania wilgotności bardzo dobrze wpływa na taki mikroklimat znajdujący się w obrębie realizacji danego projektu, czyli danej łąki. Także to jest też kolejny czynnik, który bierzemy pod uwagę podczas wyboru projektu, który będzie realizowany. Czyli te łąki są rzeczywiście takim super projektem który chcemy nagradzać i chcemy wspomagać w realizacji. Kolejnym programem, który prowadzimy, to jest, tak jak wspomniałam, AmberOne Blisko Nas. Jest to projekt, który ma wspierać rozwój lokalnych społeczności. W ramach tego projektu osoby zaangażowane i proponujące działania same wybierają na co chcą przeznaczyć pieniądze, które są przeznaczane przez nas na ich potrzeby. Tutaj wspieramy wszelkie inicjatywy, które mają podnieść jakość życia danej społeczności. Na przykład może to być wybudowanie placu zabaw, może to być uprzątnięcie terenu jakiegoś, który ma służyć na przykład lokalnym spotkaniom społeczności. Może to być wybudowanie wiaty jakiejś takiej dla spotkań lokalnej społeczności lub też działania takie proekologiczne: nasadzenia drzew czy założenie jakiegoś pięknego skweru lub też na przykład projekt, który będzie realizowany w tym roku, czyli założenie platform dla bociana białego pod przyszłe gniazda. Takie działania nie tylko mogą podnieść jakość życia danej społeczności, mogą ją zintegrować, ale mogą również sprzyjać przyrodzie. Mogą sprzyjać środowisku, klimatowi, więc łączą w sobie wiele funkcji. Do tej pory już zrealizowaliśmy 35 inicjatyw, a w tym roku jest to już siódma edycja tego programu, więc bardzo się cieszymy że on trwa i że tak wiele jest zainteresowanych gmin, które chcą uczestniczyć w tym projekcie.

AK: Z tego co mówisz, na AmberOne Autostradzie 1 prowadzonych jest szereg działań, które mają na celu redukcję negatywnego wpływu autostrady, a przede wszystkim ruchu na niej na środowisko Czy są jeszcze jakieś działania, które staracie się wdrożyć, aby ten negatywny wpływ powodowany przez autostradę, przez jej ruch, czy nawet prowadzone teraz remonty zredukować?

DM: Zgadza się, że na autostradzie teraz prowadzimy dosyć intensywne działania remontowe. W ramach tych remontów pozyskiwane są materiały, które możemy ponownie wykorzystywać. Takim przykładem jest destrukt asfaltowy, który obecnie pozyskujemy po zdjęciu warstw asfaltu Taki destrukt gromadzimy i on jest ponownie wykorzystywany. On jest wykorzystywany na drogach o mniejszym standardzie. Głównie w drogach zlokalizowanych wzdłuż autostrady. Nie wyrzucamy materiału, który może być ponownie użyty. Staramy się zawsze, jeśli jest to możliwe, ponownie wykorzystać materiał, który może być wykorzystany. I to nie dotyczy tylko destruktu. Jeśli są jakieś elementy, które mogą być wykorzystane w procesie remontowym w nowym wymiarze lub też przez kogoś innego to jest to zawsze monitorowane, wykorzystywane. Chcemy realizować politykę gospodarki cyrkularnej, czyli ponownego wykorzystywania materiałów, bo na tym polega właśnie zasada zrównoważonego rozwoju. Jeśli chodzi o jeszcze inne elementy prowadzonego remontu, no tutaj zdecydowanie staramy się zachować wszelkie wymogi związane z gospodarką odpadami. Przyglądamy się, gdzie odpady trafiają, jak są magazynowane, jak są zarządzane. Prowadzimy stały nadzór nad naszymi wykonawcami, którzy zaangażowani są w remont autostrady, więc te kwestie nadzoru nad odpadami i nad prowadzonymi pracami pod kątem właśnie takich elementów środowiskowych, które niekoniecznie łączą się z remontem i kojarzą się z remontem, taki monitoring jest prowadzony. Upewniamy się, że tutaj żadne przepisy środowiskowe nie są łamane.

AK: To już wszystkie pytania jakie przygotowałam, związane z ekologią i zrównoważonym rozwojem autostrady. Bardzo dziękuję za dzisiejszą rozmowę z mnóstwem cennych uwag, wskazówek dotyczących zrównoważonej autostrady i zrównoważonej jazdy. Moim i Państwa gościem, ekspertem w kwestiach zrównoważonej autostrady była Dorota Martyńska, menedżerka do spraw zrównoważonego rozwoju na AmberOne Autostradzie A1. Mam nadzieję, że dzięki tej rozmowie przekonali się Państwo, że to, czy autostrada będzie ekologiczna w dużej mierze zależy od nas i naszego stylu jazdy. Noga z gazu i do usłyszenia w kolejnym odcinku Amber Podcast!

W dniu 5 grudnia na autostradzie A1 na wysokości MOP Kleszczewko odbywać się będą ćwiczenia służb ratowniczych polegające na symulacji wypadku.

Jeśli w godzinach 10.00 – 16.00 przejeżdżając obok MOP Kleszczewko zauważysz wypadek prosimy nie dzwonić na tel. alarmowy Operatora lub do innych służb ratowniczych z informacją o wypadku, ponieważ w tych godzinach MOP Kleszczewko będzie miejscem ćwiczeń.

W związku z zaplanowanymi ćwiczeniami nastąpi:

– wyłączenie pasa ruchu w kierunku Gdańska i przekierowanie ruchu przez MOP Kleszczewko

– parking na MOP Kleszczewko kierunek Gdańsk będzie niedostępny dla pojazdów ciężarowych